Các quan chức y tế hàng đầu của Trung Quốc đã đề nghị tóm tắt với các đối tác của Hoa Kỳ về “virus corona mới ở Vũ Hán” trong một cuộc họp kín vào đầu năm 2020, các thư điện tử mới thu được cho thấy.
Khi các quan chức y tế ở Hoa Kỳ và khắp nơi trên thế giới đang gấp rút ứng phó với đợt bùng phát COVID-19 xuất hiện từ Trung Quốc, thì ông Lance Rodewald, một cố vấn cao cấp của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Trung Quốc (CDC Trung Quốc), đã đề nghị có một “cuộc thảo luận không chính thức” về căn bệnh mới này.
“Tôi viết thư này để tìm hiểu xem liệu quý vị có hứng thú với một bài thuyết trình/báo cáo tóm tắt/buổi thảo luận không chính thức về loại virus corona chủng mới của Tiến sĩ Phùng Tử Kiện (Feng Zijian) tại một cuộc họp bên lề vào khoảng thời gian diễn ra cuộc họp ACIP tháng Hai hay không,” ông nói trong một thư điện tử đề ngày 23/01/2020, gửi tới tám quan chức của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC).
ACIP (Ủy ban Cố vấn về Thực hành Chích ngừa) là một ủy ban gồm các chuyên gia y tế tư vấn cho CDC về các khuyến nghị vaccine. Ủy ban này thường họp tại trụ sở CDC ở Atlanta, Georgia.
Cùng ngày ông Rodewald đưa ra lời đề nghị, thành phố Vũ Hán của Trung Quốc, nơi virus Trung Cộng bùng phát lần đầu tiên, đã bắt đầu bị phong tỏa hoàn toàn. Virus đã lây lan trong thành phố và khắp nơi trên thế giới mà không bị phát hiện khi chính quyền Trung Quốc ngăn chặn thông tin quan trọng về đợt bùng phát và trì hoãn việc thừa nhận trong nhiều tuần rằng virus có thể lây truyền từ người sang người.
Nhà cầm quyền này cũng ngăn cản các yêu cầu lặp đi lặp lại của Hoa Kỳ để gửi các chuyên gia đến Trung Quốc và lấy dữ liệu thực tế.
Ông Phùng là phó giám đốc của CDC Trung Quốc vào thời điểm đó. Ông và ông Mã Siêu (Ma Chao), một quan chức của Chương trình Chích ngừa Quốc gia của CDC Trung Quốc, đang chuẩn bị đến thăm Atlanta cho một hội nghị khác, ông Rodewald nói với các quan chức CDC trong thư điện tử.
“Tôi nghĩ rằng hầu hết các vị đều biết Tiến sĩ Phùng Tử Kiện,” ông viết, mô tả ông Phùng là người lập ra Ủy ban Tư vấn Chích ngừa Quốc gia của Trung Quốc. Ông Phùng “đã đến thăm CDC Hoa Kỳ nhiều lần, trong đó có khoảng thời gian sáu tháng xảy ra đại dịch cúm H1N1 và vào năm 2016 trong một cuộc họp của ACIP,” ông nói.
Theo Rodewald, ông Phùng đang dẫn đầu cuộc điều tra và phản ứng của Trung Quốc đối với virus ở Vũ Hán. “Như vậy, ông ấy biết gần như hết thảy về cuộc điều tra và phản ứng, bao gồm cả virus học, dịch tễ học, phổ lâm sàng, và các biện pháp giảm thiểu đang được thực hiện ở đây.”
Vì các vai trò mà ông Phùng đảm nhiệm, ông Rodewald tỏ ra nghi ngờ về khả năng đến Hoa Kỳ của ông Phùng, nhưng muốn đánh giá xem liệu các quan chức Hoa Kỳ có muốn gặp ông ấy hay không. Ông chỉ ra rằng ông Mã có nhiều khả năng sẽ đi hơn.
Lời đề nghị đã nhận được sự chào đón nồng nhiệt từ bà Anne Schuchat, lúc đó là phó giám đốc chính của CDC.
“Nếu họ đến thăm, chúng tôi rất vui được gặp gỡ bên lề ACIP,” bà viết thư phúc đáp vài giờ sau đó. “Cùng nhau, chúng ta có thể tìm ra ai sẽ có thể gặp gỡ. Tất nhiên là tôi nhớ rõ ông Phùng Tử Kiện.”
Trong thư trả lời, ông Rodewald cho biết đó là “tin tuyệt vời” khi thấy “sự quan tâm và sẵn lòng đối với việc ông Phùng Tử Kiện đến gặp gỡ tại CDC.”
“Cảm ơn rất rất nhiều,” ông viết trong phần kết thúc của thư điện tử.
The Epoch Times đã thu thập được những bức thư điện tử này qua một yêu cầu theo Đạo luật Tự do Thông tin.
Không rõ liệu các quan chức Trung Quốc sau đó có thật sự gặp gỡ các quan chức CDC hay không, mặc dù cuối cùng ông Mã đã đến Hoa Kỳ.
Biên bản từ một cuộc họp của Global NITAG Network (GNN) diễn ra vào ngày 24/02 và 25/02/2020 cho thấy ông Mã đã trình bày trong cuộc họp về chích ngừa vaccine kê đơn không theo hướng dẫn trên nhãn (off-label*) ở Trung Quốc.
Tên của ông Phùng đã không xuất hiện.
Trong cuộc họp ACIP một ngày sau đó, Tiến sĩ Amanda Cohn, một trong những quan chức CDC nhận thư điện tử nói trên, nói rằng CDC đã tổ chức cuộc họp GNN này.
“Những người tham dự cuộc họp sẽ ra vào và xem cuộc họp, cả ở nơi khác cũng như trong phòng này,” bà Cohn nói.
Cả ông Mã và ông Phùng đều không xuất hiện trong cuộc họp ACIP, cuộc họp cuối cùng được tổ chức trực tiếp kể từ khi đại dịch bắt đầu.
CDC, bà Cohn, và các quan chức hàng đầu khác của CDC đã không phúc đáp yêu cầu bình luận.
Các truy vấn gửi đến các nhà khoa học Trung Quốc đều bị gửi lại.
Truyền thông Trung Quốc không đưa tin về cuộc họp GNN hoặc các cuộc họp khác của ACIP.
Các yêu cầu bổ sung về Đạo luật Tự do Thông tin đã được đệ trình nhằm xác nhận xem có bất kỳ nhà khoa học Trung Quốc nào gặp các quan chức Hoa Kỳ trước, trong hoặc sau cuộc họp ACIP hay không.
Hai thành viên ACIP, Tiến sĩ Kevin Ault và Tiến sĩ Pablo Sanchez, nói với The Epoch Times rằng họ không nhớ đã nói chuyện với các nhà khoa học Trung Quốc ở Atlanta. Người thứ ba, Giám đốc Sở Y tế Arkansas, Jose Romero, cho biết thông qua một phát ngôn viên rằng ông “đã không gặp các nhà khoa học Trung Quốc.”
Ông Paul Mango, một cựu quan chức Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh (HHS), cho rằng các quan chức Trung Quốc có thể đã đưa ra lời đề nghị này xuất phát từ thiện chí cá nhân.
Ông nói với The Epoch Times: “Có một số nhà khoa học Trung Quốc muốn hợp tác, nhưng có lẽ đã bị chính phủ của họ không khuyến khích làm như như vậy.”
HHS là cơ quan chủ quản của CDC.
Một số bác sĩ Trung Quốc đã bị nhà cầm quyền trừng phạt trong những ngày đầu của đại dịch khi họ cố gắng cảnh báo công chúng về loại virus này. Một phòng thí nghiệm ở Thượng Hải công bố trình tự virus COVID-19 đầu tiên trên thế giới đã bị đóng cửa cùng ngày hôm đó.
Các bản tin từ truyền thông Trung Quốc cho thấy ông Rodewald thuộc CDC Trung Quốc, dường như là một người ngưỡng mộ phản ứng COVID-19 của Trung Quốc.
Trong một diễn đàn do chính phủ tài trợ ở Thượng Hải vào tháng 10/2020, ông được hỏi về những thiếu sót của Trung Quốc về nghiên cứu khoa học trong các nỗ lực ứng phó với đại dịch.
“Quý vị đã hỏi nhầm người,” ông vừa cười vừa nói, theo các bản tin từ truyền thông Trung Quốc. “Tôi thực sự tôn trọng các biện pháp mà Trung Quốc đã thực hiện trong việc chống lại sự bùng phát. Tôi chỉ là một nhân chứng.” Ông nói thêm rằng các quốc gia khác nên học hỏi từ cách Trung Quốc truy vết và cách ly những người tiếp xúc gần với các ca bệnh.
Cô Eva Fu là một phóng viên tại New York của The Epoch Times. Cô chuyên đưa tin về quan hệ Hoa Kỳ–Trung Quốc, tự do tôn giáo, và nhân quyền. Quý vị có thể liên lạc với cô tại eva.fu@epochtimes.com.
Ông Zachary Stieber chuyên đưa tin về Hoa Kỳ và thế giới. Ông sống tại Maryland.
(*) Kê đơn “off-label” (kê đơn không theo hướng dẫn trên nhãn) là việc kê đơn một thuốc không phải các chỉ định đã được cấp phép bởi cơ quan quản lý dược. Các bác sĩ sử dụng thuốc off-label thường dựa trên cơ sở các nghiên cứu ngẫu nhiên có kiểm soát chứng minh rằng cách dùng đó là an toàn và hiệu quả.
Eva Fu và Zachary Stieber thực hiện
Minh Ngọc biên dịch